Vartinis (Altınova) Katliamı Davası İzleme Raporu – 8 Aralık 2022

Ozan Devrim Yay – 8 Aralık 2022

Mahkeme: Kırıkkale 1. Ağır Ceza Mahkemesi

Esas No: 2021/80

3 Ekim 1993 tarihinde Muş’un Korkut ilçesine bağlı Vartinis (Altınova) beldesinde “yasa dışı örgüte yardım ve yataklık” ettikleri iddiasıyla evlerinin ateşe verilmesi sonucunda aynı aileden 9 kişinin yakılarak yaşamını yitirmesi ile ilgili Muş’ta açılıp güvenlik gerekçesiyle Kırıkkale’ye nakledilen dava, sanıklardan Bülent Karaoğlu hakkında verilen beraat kararının Yargıtay temyiz incelemesi ile 2021 yılında bozulması sonucu Kırıkkale 1. Ağır Ceza Mahkemesi’nde yeniden görülmeye başlamıştı. Davanın 21 Eylül 2021’de görülen ilk duruşmasında sanık Bülent Karaoğlu için tutuklama kararı çıkmıştı. Ancak sonraki sekiz duruşmada yakalama kararının halen infaz edilmediği görülmüştü. Takip eden duruşmalarda sanığın daha etkin aranmasına ve kırmızı bülten çıkarılmasına yönelik talepler 22 Eylül 2022 tarihindeki sekizinci duruşmaya dek reddedilmişti. 22 Eylül 2022 tarihindeki sekizinci duruşmada heyet değişmiş, yeni heyet başkanı kırmızı bülten kararı konusunda farklı bir görüşü olduğunu belirtmiş ve 20 Ekim 2022 tarihinde görülen bir sonraki duruşmada kırmızı bülten çıkarılması kararı vererek süreci başlatmış ve sanığın sağlık kayıtları üzerinin incelenmesi gibi diğer arama araçlarının kullanılması için müzekkere yazılmıştı. Davanın Yargıtay bozma kararı sonrası 10. duruşması 8 Aralık 2022 günü görüldü.

Duruşma Öncesi

Duruşmanın yapılacağı saat olan 14:00’dan 30 dakika önce mahkeme salonu önünde hazır bulunduk ve henüz bekleme alanı boştu. İlerleyen dakikalarda kişisel ilgisi nedeniyle davayı izlediğini belirten bir vatandaş ile Kırıkkale Barosu’ndan bir avukat ve bir stajyer avukat da bekleme alanına geldi. Müştekilerden kimsenin bu duruşmaya gelmediği görüldü. Başta herhangi bir kolluk görevlisi yoktu, ilerleyen dakikalarda bir çevik kuvvet polis memuru bekleme alanına geldi. Katılanların avukatlarının ve Ankara’dan duruşmayı izlemeye gelenlerin adliyeye ulaşmasıyla saat 14:11’de duruşma salonuna geçildi.

Duruşmayı izlemek için Kırıkkale Barosu başkanı Av. Mutlu Korkmaz, Kırıkkale Barosundan iki avukat, bir stajyer avukat, İnsan Hakları Derneği Ankara Şubesi, Hafıza Merkezi ve Yaşam Bellek Özgürlük Derneği temsilcileri, bir vatandaş ve Mezopotamya Haber Ajansından bir muhabir gelmişti.

Duruşma Salonunun Görünümü ve Duruşmaya Katılım

Duruşma Kırıkkale Ağır Ceza Mahkemesinin duruşma salonunda görüldü. Duruşma salonuna girişte herhangi bir engelleme ile karşılaşmadık.

Katılanların duruşmaya gelmediği, SEGBİS ile katılma talebinde bulundukları görüldü. Kırıkkale Barosu başkanı Av. Mutlu Korkmaz sanıklar için ayrılan bölümde, diğer izleyiciler izleyici bölümünde duruşmayı izledi.

Davanın tek sanığı Bülent Karaoğlu, hakkında tutuklama kararı çıkarıldığı halde karar infaz edilmediği için duruşmaya katılmadı. Sanık müdafileri de önceki duruşmalarda olduğu gibi mazeret bildirerek duruşmaya katılmadı.

Katılan vekillerinden (ve Muş Barosu Başkanı) Av. Kadir Karaçelik ve Ankara Barosundan Av. Özgür Yaldızduruşmaya müştekiler adına katıldı.

Duruşma salonunda başlangıçta polis memuru yoktu. İlerleyen dakikalarda bir çevik kuvvet polis memuru gelerek izleyici bölümüne oturdu.

Heyet başkanının değişmesiyle birlikte, önceki iki duruşmaların aksine bu duruşmada konuşmaların anlaşılmasına dair bir sorun yaşanmamıştı. Bu duruşmada da çok sorun yaşanmamakla birlikte, heyet başkanı bazı evrakları okurken çok düşük sesle ve atlayarak okuduğu -avukatların elinde de aynı belgeler olduğu için bu şekilde okuduğu varsayılabilir- için bazı kısımlar izleyici koltuklarından anlaşılmadı.

Duruşmaya Dair

Duruşma salonuna girdiğimizde mahkeme heyeti salonda hazırdı. Vekillerin ve izleyicilerin yerlerini almasıyla Heyet bBaşkanı duruşmaya başladı.

Sanık Bülent Karaoğlu’nun tutuklanmasına yönelik çıkarılan yakalama emrinin halen infaz edilmediği görüldü.

Heyet Başkanı duruşma boyunca katılan vekillerine “sayın meslektaşım” ya da “üstat” diye hitap etti.

Duruşmanın başında, bir önceki duruşmadakine benzer bir şekilde, SEGBİS talebine dair bir tartışma yaşandı. Heyet Başkanı, katılanların ve bir vekillerinin Muş 1. Ağır Ceza Mahkemesi’nden bağlanma talepleri olduğunu ancak bağlantı için oda bulunamadığını belirtti. Av. Kadir Karaçelik, Muş Adliyesi’nin küçük olduğunu ve bu nedenle sorun yaşandığını hatırlattı. Heyet Başkanı’nın “hep aynı şey oluyor” şeklindeki şikayeti üzerine Av. Kadir Karaçelik ile aralarında şu diyalog geçti:

Av. Karaçelik: “Dava Muş’tan buraya nakledilmeseydi, hatta bizim tanımımıza göre sürgün edilmeseydi, herkes hazır olacaktı. Dokuz yıldır buraya gelip gidiyoruz. Aile elinden geldiğince her duruşmaya katılmak için bunca yolu defalarca geldi. Sizi de anlıyoruz ancak sorunun sebebi biz değiliz. Bağlanılamıyorsa sorun değil, ben buradayım.”

Başkan: “Taraflar gelmiş ama avukat yok.”

Av. Karaçelik: “Haberim var. Dediğim gibi, ben burada olduğum için bağlantı şart değil. Av. Fuat Özgül Muş’ta olmadığını, Bitlis’ten bağlanacağını belirtmişti.”

Başkan: “Bursa’dan gelenler de Muş’taymış galiba.”

Bu diyalogdan sonra diğer konulara geçildi, ilerleyen dakikalarda SEGBİS bağlantısını tekrar denemek için zaman zaman konuşmalar kesildi.

Bir önceki duruşmada sanığın hastane kayıtlarının sorulmasına karar verilmişti. Heyet Başkanı, cevap yazısının geldiğini, yazıya göre sanığın son hastane kaydının 18 Eylül 2021 günü girişle kardiyoloji servisinde yatarak tedavi gördüğüne dair olduğunu aktardı.

Av. Karaçelik: “Tam da tutuklama kararının çıktığı 21 Eylül 2021 tarihli duruşma öncesinde yani. Sanığın o gün mahkeme civarında görüldüğü söylenmişti.”

Başkan: “Eylül 2021’den sonra kayıtlarda hiçbir hareket yok, ne tesadüfse. Kırmızı bülten için gerekli belgeleri hazırlayıp bakanlığa gönderdik, bir şey gelmedi. Parmak izi ve fotoğraf için hemen yazı yazdık.”

Av. Karaçelik: “Sürecin hızlandırılmasını talep ediyoruz.”

Başkan: “Ekim sonu Kasım başında gerekli belgeleri yollamışız. Kırmızı bülten çıkarılması sürecinde ekler tamamlanınca form doldurulup bakanlığa gönderiliyor. 25 Ekim’de parmak izi gelmiş ve hemen göndermişiz. Evrakları hızla toplamaya uğraşıyorduk, onları hallettik ve yolladık. Akıbetini bir kere daha bakanlığa sorarız.”

Av. Karaçelik: “9 numaralı ara karar (yakalama emrinin icra ve infazı için izlenen prosedürün İçişleri Bakanlığına sorulması) için ne demişler?”

Başkan gelen cevap yazısını çok düşük bir ses tonu ve atlayarak okuduğu için tam anlaşılamadı. Tarafımızdan anlaşıldığı kadarıyla yazıda, sanığın ikamet ve çalışma adreslerine dayanarak Muş, Antalya, Tekirdağ ve İstanbul’daki adreslerde aranması için yazı gönderildiği, Antalya’daki adresinin jandarma bölgesi olduğu için arama yapılamadığı, emniyet ve askeri birimlere gerekli bildirimlerin yapıldığına dair bilgiler yer almaktaydı.

Av. Karaçelik: “Bildik şeyler.”

Sanığın yakalanma emrinin infazına yönelik yazılan akıbet müzekkeresine yanıt verilmediğinin bilgisi aktarıldı.

Bu noktada Muş’ta SEGBİS bağlantısı için katılanların hazır olduğu, avukatın olmadığı bilgisi geldi.

Başkan: “SEGBİS bağlantıları için çok geç yazı yazılıyor. Başka bir duruşma için Mersin’den bir avukat bir saat önce yazı yazmış, olmaz dedim.”

Zaman zaman ara kararları yazdıran başkan, kırmızı bülten ile ilgili hazırlıkların akıbetinin bakanlıktan sorulmasına dair ara karar için katibe not aldırdı.

Av. Karaçelik: “On yıldır gelip gidiyor, davayı takip ediyoruz. Bu davada pek çok heyet gördüm. İlk kez sizin heyetiniz etkin bir arama için uğraşıyor, bu konuda hakkınızı teslim etmek isteriz. Ancak sorun hala çözülmüyor. Ekim 2023’te zaman aşımı gerçekleşecek. Bu özel bir dava. Bu ana kadar talebimiz yargı makamlarındandı. Bundan sonra siyasi iraden de bekliyoruz. MİT istediğinde istediği kişileri yurt dışında dahi operasyonlarla yakalıyor.

İşlemlerin acil olarak yapılmasını, kırmızı bültenin tatbik edilmesini talep ediyoruz. Adalet Bakanlığına müzekkere yazılmasını istiyoruz.”

Başkan bu talebe dair ara karar notunu yazdırdı.

Av. Özgür Yaldız söz aldı ve zaman aşımı dikkate alınarak eksikliklerin bir an önce tamamlanasını talep etti.

Av. Kadir Karaçelik, söylediklerine dair tutanakta bir düzeltme talep etti. Başkan tarafından, davanın önemine vurgu yaparak ve Av. Karaçelik’e sorup onaylatarak ifadeler tutanağa tekrar yazdırıldı. Başkan zaman aşımı ile riski, olağan ve olağanüstü zaman aşımı sürelerine (20 yıl + 10 yıl) vurgu yaparak yazdırdı.

Muş’la SEGBİS bağlantısı sağlandı. Aysel Öğüt’ün sesi duyuldu. Katılanlardan Aysel Öğüt, kendisi dışında Abdullah Öğüt’ün de hazır bulunduğu bilgisini verdi. Av. Karaçelik’in kendisinin hazır olduğuna dair duruşmanın başındaki ifadesi nedeniyle katılanlardan SEGBİS’te başka ifade alınmadı ve katılanlar adına tutanağa “Şikayetimiz devam etmektedir, sanığın yakalanmasını talep ediyorum.” ifadeleri yazıldı.

Bir sonraki duruşmayı da geç olmayan bir tarihe vermek istediğini belirten heyet başkanı, Av. Karaçelik’le uygun olan bir tarihi belirlemek için bir diyalog kurdu ve sonrasında ara kararlar açıklandı.

Ara Kararlar

1) Sanık hakkında çıkartılan kırmızı bülten sonucunun beklenilmesine, akıbetinin Kırıkkale Cumhuriyet Başsavcılığı, Adalet Bakanlığı ve HSK Muhabere Bürosundan sorulmasına, yazılacak müzekkereye dava olağan ve olağanüstü zaman aşımı süresinin dolmasına çok kısa bir süre kaldığının, yargılama konusunun ehemmiyetine binaen dercine,

2) Sanık Bülent Karaoğlu müdafii Av. Fahrettin Piyade’nin ve katılan vekili Av. Hüseyin Aslan’ın mazeretinin kabulü ile duruşma gün ve saatini UYAP’tan öğrenilmesine,

3) Katılan vekili Av. Pınar Akdemir’in istifa dilekçesine binaen vekil kaydını UYAP’tan silinmesine, katılana tebliğ edilmesine,

4) Muş Nöbetçi Ağır Ceza Mahkemesine müzekkere yazılarak yeni duruşma gününün bildirilmesine,

Bu nedenle duruşmanın 19 Ocak 2023 günü saat 09:30’a bırakılmasına oy birliğiyle karar verildi.

Başkan ara kararları yazdırdıktan sonra ayrıca, bundan sonra da tarafların SEGBİS ile katılmasına onay vereceğini belirterek ve SEGBİS talebinin devam etmesini beklediği için Muş’taki adliye görevlilerine SEGBİS ile ilgili talimatı kapamamalarını söyledi.

19 dakika süren duruşma saat 14:30’da sona erdi.

.

Yayınlanma tarihi

26 December 2022

Kategori Listesi

Etiket Listesi